Como tamén pasa na música tonal o habitual non soe ser que unha peza estea todo o tempo no mesmo modo.
- Na música tonal chamamos modulación ao cambio de tonalidade que se produce durante a peza. A modulación máis habitual é á tonalidade do 5 grao, a dominante e, en xeral, a esas tonalidades que chamamos veciñas.
- Na música modal ao cambio de modo que ocorre no transcurso dunha peza denominámolo intercambio modal sempre que manteña a mesma tónica. Se cambia de tónica e modo modulación con intercambio modal e se só cambia a tónica pero permanece o modo sinxelamente modulación.
Un dos primeiros expertos en intercambio modal foi o compositor francés Debussy, pero tamén Béla Bartók, Dmitri Shostakovich e outros moitos compositores e compositoras do século XX usan moito esta ferramenta compositiva.
Nuages, C. Debussy
Por exemplo Debussy no seu tríptico sinfónico Nocturnes, composto por Nuages, Fêtes e Sirènes (nubes, festas e sereas) utiliza dun xeito intricado eses intercambios modais superpoñendo modos en diferentes voces sendo ás veces case imposible descubrilos desde a audición da obra.
Fagamos un pequeno intento seguindolle a pista unicamente ao primeiro tema ao longo da obra.
Polo medio tropezamos con un concepto non tratado ata agora que é a mestura harmónica. (saber máis)
Debussy, Nocturnes, II. Fêtes
A análise destas e outras obras (Petrushka, Historia do soldado, etc) supera con moito os obxectivos deste traballo. Soamente subliñaremos algúns casos que topamos nos exemplos que xa utilizamos ata agora.
Intercambios modais
Fagamos recompilación destes exemplos nos que o modo muda dun a outro para comprender mellor este concepto.
Rêverie, C. Debussy, Lidio > Frixio
Cantata campesiña, J. S. Bach, Eolio > Frixio
Regreso ao Futuro, Alan Silvestri, Mixolidio > Lidio
Eleanor Rigby, Lenon -Mcarthney, Eolio > Dórico
Dancing Days, Led Zeppelin, Lidio > Frixio
Pour le piano, Prèlude., C. Debussy, Maior > Locrio > escala de tons
OST ET. J. Williams, Maior (xónico) > Lidio
Nocturno Op 9 nº 1. F. Chopin,Mixolidio > Xónico
Hey Jude. Lenon -Mcarthney, Maior (Eolio) > Mixolidio
Desprazamento paralelo de acordes sen función harmónica.
A súa finalidade é tímbrica, como se as notas do acorde foran os rexistros dun órgano.